درد پشت زانو
وقتی ناحیه پشت مفصل زانو دچار درد یا ناراحتی شود، به آن درد پشت زانو می گویند. درد پشت زانو به درد خلفی زانو نیز معروف است. این ناراحتی امکان دارد بر اثر حرکت زیاد و یا ثابت بودن بیش از حد زانو به وجود آید. حتی این درد می تواند به حدی شدت پیدا کند که فرد از حرکت دادن زانوی خود ناتوان شود. همچنین راه رفتن و انجام فعالیتهای معمول وی نیز دشوار گردد. از دلایل ایجاد درد پشت زانو می توان به بیماریهایی نظیر کیست منیسک، کیست بیکر، ترومبوز عمیق وریدی و… اشاره نمود. هر کدام از این بیماری ها علائمی دارند که در طول محتوا به شرح آنها خواهیم پرداخت.
علاوه بر آن، با افزایش سن فرد دچار ساییدگی مفاصل می شود که این موضوع موجب ترک خوردن استخوان و پاره شدن بافت زانو می گردد و یا در موارد شدیدتر، بدن به مفاصل خود حمله کرده و باعث بروز بیماری هایی خواهد شد که در بالا ذکر کردیم. اگر به هر دلیلی در پشت زانوی خود احساس درد و ناراحتی می کنید، بهتر است از اورژانس کمک بگیرید و درمان خود را آغاز کنید. در ادامه علت بروز این درد، علائم و هر آن چه که مربوط به درمان سریع تر این عارضه دردناک می شود را با شما به اشتراک می گذاریم.
معرفی دلایل بروز درد پشت زانو
درد پشت زانو بعد از کمر درد، یکی از شایع ترین دردهایی است که پیامدهای ناخوشایندی را برای فرد به دنبال خواهد داشت. همانطور که می دانید درد پشت زانو در اکثر ورزشکاران به خصوص بانوان شایع تر بوده و دلیل این مشکل نیز، استفاده بیش از حد از زانو است که با استراحت کوتاه از بین می رود.
اما در برخی موارد علت درد پشت زانو به بیماری های شایع دیگری مربوط می شود که عبارتند از:
کیست بیکر
فضای درون مفصل پوشیده از سلول هایی است که مایعی روان کننده به نام سینوویال را ترشح می کنند. کار اصلی این مایع حرکت دادن زانو به صورت آزادانه می باشد. همچنین کیسه هایی کوچک حاوی مایع سینوویال به نام بورس در پشت زانو قرار دارند تا از اصطکاک زانو در هنگام حرکت جلوگیری کنند. حال اگر به هر دلیلی از جمله، انجام فعالیت های ورزشی بدون گرم و سرد کردن بدن، پوشیدن کفش های غیر ورزشی، التهاب مزمن و… به زانو فشار وارد گردد، مایع روان کننده به میزان زیادتر از حد معمول ترشح می شود و مقدار اضافی آن در درون کیسه های بورس آزاد خواهد شد که در نهایت این کیسه ها منبسط و به کیست بیکر تبدیل می شوند.
به وجود آمدن کیست بیکر، در برخی افراد بدون علامت است، اما در بعضی مواقع نیز می تواند علائمی از قبیل، برآمدگی زانو، سفتی و درد پشت زانو، التهاب و تورم، کبودی ناشی از ترکیدن کیست و… را به دنبال داشته باشد. برای اینکه تشخیص درد پشت زانو دقیق باشد، حتما باید به پزشک مراجعه نمود تا نوع بیماری تشخیص داده شود، زیرا داشتن این علائم می تواند نشان دهنده بیماری های دیگر زانو باشد.
آسیب به شاخ خلفی منیسک
یکی دیگر از دلایلی که منجر به درد پشت زانو می شود، آسیب و پارگی شاخ عقبی منیسک زانو می باشد. منیسک زانو دو جزء داخلی و خارجی دارد که از بافتی نرم و غضروفی تشکل شده است. کار اصلی منیسک محافظت از مفصل زانو بوده که همین بافت حیاتی، سطحی مناسب برای تحمل فشار و حرکت درست زانو ایجاد می کند.
حال اگر به شاخ خلفی منیسک آسیبی وارد شود و دچار پارگی گردد، درد پشت زانو اولین علامتی است که فرد با آن مواجه خواهد شد. شدت درد به نوع و میزان پارگی بستگی دارد. از دیگر علائم این عارضه می توان به التهاب و تورم، احساس سفتی در پشت زانو، قفل شدن ناگهانی زانو و ناتوانی در حرکت به صورت آزاد و راحت اشاره کرد. در صورتی که فرد بیمار علت درد پشت زانو را پیگیری نکند، ممکن است عارضه شدت پیدا کند و دامنه حرکتی زانو کاهش یابد. به صورتی که فرد دیگر قادر به خم و راست کردن زانوی خود به طور کامل نخواهد بود.
در صورت بروز آسیب به شاخ خلفی منیسک، پزشک برای تشخیص درد پشت زانو دو راه دارد، یکی برش در پوست و فرستادن دوربین برای مشاهده اوضاع داخل زانو و دیگری استفاده از دستگاه ام آر آی. وی به واسطه این دو روش، نوع آسیب و شدت آن را ارزیابی می کند. سپس اقدامات جراحی و غیر جراحی را برای درمان آن پیش روی بیمار قرار می دهد.
التهاب تاندون پشت زانو
از دیگر علت های درد پشت زانو می توان به التهاب تاندون زانو یا همان تاندونیت اشاره کرد. تاندون ماهیچه ای است در پشت زانو که از درون کپسول زانو عبور کرده و به مفصل زانو متصل می شود. این تاندون به فشارهای شدید حساس بوده و هنگامی که فرد فعالیت های سنگین و یا ورزش های قدرتی را بدون گرم کردن بدن انجام می دهد، ملتهب خواهد شد.برای درمان التهاب میتوانید به دکتر علی جهانسوز مراجعه کنید.
در پی التهاب تاندون زانو، درد پشت زانو، اولین علامتی است که در فرد ظاهر می شود. این درد در هنگام خم و راست کردن پا و چمباتمه زدن تشدید می گردد که بر کیفیت خواب فرد نیز تاثیر منفی می گذارد. بعضی از حرکت های کششی و حالت های خاصی از نشستن مانند چهار زانو و نشستن روی صندلی و آویزان کردن ساق پا می تواند برای ساعاتی درد پشت زانو را تسکین بخشد. همچنین متخصص ارتوپد پس از تشخیص عارضه، کف پای بیمار را به طرف خارج می چرخاند که این کار نیز به کاهش درد پشت زانو کمک شایانی خواهد کرد.
التهاب تاندون(تاندونیت) ماهیچه دو سر ران
ماهیچه دو سر ران که در پشت زانو قرار دارد، نقش اساسی در راه رفتن، دویدن و خم و راست کردن زانو ایفا می کند. با فشار شدیدی که به این بخش وارد می شود، ماهیچه ملتهب شده و باعث درد پشت زانو می گردد. این عارضه که بیشتر برای ورزشکارانی که ورزش های قدرتی انجام می دهند یا دوچرخه سوارانی که حرکت رکاب زدن را پی در پی و زیاد تکرار می کنند، رخ می دهد، ماهیچه دو سر ران ساییده می شود که در این صورت فرد دچار درد پشت زانو ناشی از التهاب تاندون همسترینگ خواهد شد.